2 Aralık 2011 Cuma

La battaglia di Algeri

İtalyan yönetmen Gillo Pontecorvo (1919 – 2006), Internet Movie Database kayıtlarında yılı 1966 olarak görünen La battaglia di Algeri / The Battle of Algiers / Cezayir “Bağımsızlık” Savaşı filminde, yirminci yüzyılın en önemli bağımsızlık savaşlarından olan Cezayir’in Fransız sömürgeciliğine başkaldırısını dökümanter bir dille, gerçeğe en yakın şekilde anlatır.

1954 – 1957 yılları arasında Front de libération nationale (FLN) / National Liberation Front / Cezayir Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin dört yöneticisinin yakalanma süreçlerine odaklanan filmde bir yandan da Cezayir halkının nasıl bilinçlendiği, direnişe katılımı adım adım aktarılmaktadır.Front de libération nationale (FLN)Politik bir film olmasının ötesinde toplumsal bir gerçekliğe, bir olguya dönüşen La battaglia di Algeri / The Battle of Algiers / Cezayir “Bağımsızlık” Savaşı ‘nın 1971 yılına dek Fransa’da gösterimi yasaklanmış, Amerika ve İngiltere gösterimleri ile 1971’den sonra Fransa’daki gösterimlerinde Fransızların Cezayirlilere uyguladığı işkence sahneleri sansürlenmiş.

İtalya Komünist Partisi üyesi olan ama 1956’da Sovyetlerin Macaristan’ı işgalinin peşi sıra partisinden istifa ederek kendisini bağımsız bir solcu olarak nitelendiren Gillo Pontecorvo, her zaman üçüncü dünya ülkelerinin ulusal kurtuluş hareketlerini, direnişlerini desteklemiş, “İnsanların hayatlarının en zor süreçlerinde verdikleri tepkileri mercek altına almak istedim.” diyerek sinemasının yönünü belirtmiş. Gillo Pontecorvo’nun filmlerini incelediğimizde ideallerini gerçekleştirdiğini ama ne yazık ki istediği verimlilikte film çekemediğini gözlemliyoruz yönetmenin. Bunun sebebi olarak rahatlıkla La battaglia di Algeri / The Battle of Algiers / Cezayir “Bağımsızlık” Savaşı filminin Fransızları hayli kızdırmasını ve buna bağlı olarak da filmlerine para desteği sağlayacak yapımcı bulamamasının söylenebileceğini düşünüyorum.La battaglia di AlgeriFransız sömürgesi olan Cezayir’in bir ulus olabilme yolundaki uzun ve kanlı savaşının başlangıç temelleri, yönetmen ne kadar taraflı da olsa oldukça “tarafsız” aktarılmış kanımca. Yer yer Cezayir direnişinin, başka çıkar yol olmadığı için sivillleri hedef alan eylemleri, izleyiciye “daha ne bekliyorsunuz, sahip çıkmaya çalıştıkları, sizin işgal ettiğiniz, sömürdüğünüz kendi vatanları” meşrulaştırmasını ama aynı zamanda çelişkisini de birlikte getiriyor.

Sinir bozucu, sindirmesi güç, belleğinizde uzun süre yer edinecek filmlerden biri La battaglia di Algeri / The Battle of Algiers / Cezayir “Bağımsızlık” Savaşı . Sinema arşivi olanların olmazsa olmazlarından mutlaka !