5 Mart 2013 Salı

Kamchatka

Marcelo Piñeyro’nun Marcelo Figueras’la birlikte senaryosunu kotardığı , 2002 yapımı Kamchatka / Kamçatka filminde 24 Mart 1976 sonrası Arjantin’deyiz. Bir çocuğun gözlerinden darbe sonrasında neler olup bittiğini izliyoruz. Bir gecede hayatları değişiveriyor anne-baba-iki erkek çocuktan oluşan ailenin. Avukat baba ve kimyager anne arkadaşlarının gözlerden uzak, Buenos Aires dışındaki evlerine yerleşiyorlar. Etraflarındaki neredeyse tüm arkadaşları darbeciler tarafından tutuklanmış, durumları hayli zor, güvenebilecekleri kimseleri yok ve iki çocuklarına çok fazla sezdirmeden bu zor günleri atlatmaya çalışıyorlar.
Baba, çocuklarına bir oyunun içindeymişler gibi anlatıyor bulundukları durumu. Birer takma isimleri oluyor en başta. Çocukların sürekli izledikleri TV dizisi The Invaders / İstilacılar’ın ana karakteri David Vincent babanın adı oluyor. Küçük kardeşe “küçük adam” diyorlar, bize öyküyü anlatan 10 yaşlarındaki büyük kardeş ise yerleştikleri evin bir dolabında bulduğu ünlü eskapist /escape artist (her an her durumda içinde bulunduğu olumsuzluklardan -yani bağlı, kilitli vb. olabilir- kurtulup kaçabilen kişi demek eskapist) "Harry Houdini" hakkındaki kitaptan öykünerek, takma ad olarak “Harry” adını seçiyor.
Fırsat buldukça baba – oğul TEG (Táctica y Estrategia para la Guerra / Tactics and Strategy for War / Savaş Stratejisi ve Taktik Oyunu) oynuyorlar. (Bu durum da nasıl bir çelişkidir böyle ! Ülkende darbe olmuş, sen köşe bucak kaçmaya çalışıyorsun darbecilerden ama oğlunla bir savaş oyunu oynuyorsun O'nun hayatının dersini alabilmesi için!!!)
Filmin adının neden Kamchatka / Kamçatka olduğunu da bu oyunla birlikte öğreniyoruz. Tüm Dünya’nın 50 ülkeye bölündüğü ve en fazla ülke kontrolünü ele geçirenin kazandığı bir oyun bu. Harry hep babasına yeniliyor bu oyunda, taa ki anne-babasını son kez gördüğü gece oynadıkları oyunda tüm ülkeleri ele geçirip bir kahraman olmaya doğru adım adım ilerleyene dek. Ancak tüm ülkelerin kontrolünü eline geçirirken, babasının kontrolü elinde tutabildiği tek ülke olan Kamçatka tüm planlarını alt üst ediyor Harry’nin. Ummadığı bir karşı duruşla kalıyor bu noktada. Oyun saatler sürüyor, baba pes etmiyor ve Kamçatka direnişin sembolü oluyor!
Bir çocuğun gözlerinden politik bir filmi izlemek daha fazla sarsıyor izleyeni. Marcelo Piñeyro, tarih dersi vermeden, anne-babaya ne olacak diye izleyenin gözüne sokmadan, hoş metaforlarla (darbecilerin Dünya'yı istilaya gelen uzaylılara benzetilmesi gibi) anlatmış anlatmak istediğini.
Meraklısına hemen bir not; Pasifik Okyanusu’nun doğusu ile Ohotsk Denizi’nin batısında yer alan Kamçatka, gerçekte Rusya'ya bağlı bir yarımada. 29 tanesi halen aktif olan yaklaşık 150 volkanı bölgesinde barındıran Kamçatka, sahip olduğu volkanların çokluğuyla "volkanik fenomen" olarak nitelendiriliyormuş ve 19 aktif volkanı UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınmış. TEG oyunundaki haritayı gerçek Dünya haritasıyla eşleştirmeyin diyerek ülkemizin de bu oyunda yer aldığını belirteyim unutmadan. Filmdeki TEG kareleriyle noktalıyorum bugünkü günce notlarımı. Ortadaki karede ülkemiz işaretlenmiştir.