İsveçli genç yönetmen Lukas Moodysson'un ilk uzun metrajlı filmi olan, 1998 yapımı Fucking Åmål / Show me Love / Sev Beni´ı, bence İsveç dışında daha çok tanınmasını sağlayan, 2002 yapımı Lilja 4-ever / Daima Lilya filminin ardından izlemiştim... Uzun bir süre Moodysson'un filmlerine ara verdikten sonra, geçtiğimiz haftalarda ilk kez İsveç dışında çektiği "Amerikanvari" olarak nitelendirilen 2009 yapımı son yapıtı Mammoth / Mamut´u izledim. Lukas Moodysson, günceme bahsettiğim bu filmleriyle değil, dün gece izlediğim, kanımca en derin ve önemli filmi, 2000 yapımı Tillsammans / Together / Bir Arada ( Birlikte) filmiyle konuk olacak.1969 doğumlu yönetmen, 70´li yıllarda annesi ve annesinin sevgilisiyle (boşanmış bir anne babanın çocuğuymuş Lukas) bir komünde yaşamış. Yazıp yönettiği Tillsammans / Together / Bir Arada ( Birlikte) filmi, bir bakıma kendi çocukluğuna, çocuk bakışına dönüşü diyebiliriz. Hatta daha da ileri gidip, ince ince gayet naif bir üslupla eleştirdiği komünel yaşama yanıtı, 2009'da Mammoth / Mamut ile klasik aile yapısını yücelterek noktalamış yönetmen.
ABBA'nın "S.O.S." parçasıyla açılan ve biten filmde, Tillsammans adındaki komünde birarada yaşayan ve gitgide aynılıktan, incelmiş bireysel politik bakışlara evrilen hippilerin hayatı, komündeki ana karakterlerden Göran'ın, alkolik kocasından şiddet gören ablasının, iki çocuğuyla birlikte Tillsammans'a sığınmasıyla farklılaşıyor. Komündekilerin burjuva yakıştırması yaptığı abla Elisabeth ile iki çocuğu Eva ve Stephan bir yandan komünel yaşama ayak uydururken bir yandan da komün hayatını (komündekilerin deyimiyle) zehirliyorlar. Kendine özgü sıradışı serbestliklerin olduğu komünel hayatla, klasik aile/ilişki düzenini uzlaştıran bir film olarak ilerliyor Tillsammans... Komündeki ayrıksı olanlar, yeni inceltilmiş uzlaşı sistemine uyum sağlamaya direnen en uçtakiler, film boyu kopup giderken, geçtiği dönemin müzikleri eşliğinde, kızımın belirttiği gibi "nihayet hoş bir İsveç filmi" izliyoruz. Yaklaşık 106 dakika sürüyor izlencemiz... (Ek olarak : Tillsammans öncesinde izlediğimiz ve kızımın sevemediği diğer bir İsveç filmi, Pernilla August'un 2010 yapımı Svinalängorna / Beyond / Herşeyin Ötesinde filmiydi. - "İsveç filmi demek Bergman filmi demek değildir ama Bergman filmleri de elbet İsveç filmidir" diyerek mantıksal önermemi getireyim!)
Televizyona izin verilmeyen komün evine, burjuvaların zaferiyle gelen siyah beyaz da olsa televizyonda, ünlü İsveç çocuk roman karakteri Pippi Långstrump / Pippi Uzunçorap ile ilgili televizyon dizisine denk gelinince, komündekilerin "kapitalist ve materyalist" dedikleri Pippi'ye, Elisabeth'in "o sadece bir çocuk kitabı" demesi ne kadar naif. Hep bu naif çocuk kitaplarının, çizgi filmlerinin, oyuncakların üzerinden başlamıyor mu zaten salt tüketmeye endeksli kuşaklar yetiştirmek?
"Herkes futbol oynayabilir" mottosuyla kitleleri uyutmanın yeni yolunun futbol maçları olduğu da bu filmle birlikte bir kez daha kanıtlanmış oldu bu arada...
