26 Kasım 2013 Salı

Mr. Klein

Joseph Losey’in Fransızca çektiği ilk film olan Mr. Klein/ Monsieur Klein 1976 yapımı. Filmin senaryosu Fernando Morandi, Franco Solinas ve Costa-Gavras tarafından birlikte kotarılmış. Film ülkemizde “Kaderini Arayan Adam” ismiyle gösterime girmiş. 1942 yılının, Nazi işgali altındaki Paris’inde geçen Mr. Klein / Monsieur Klein , devlet destekli bağnazlığın, faşizan tutumun sıradan bir vatandaşın hayatını nasıl etkileyebileceğinin çok etkileyici bir öyküsü. 14. Yüzyıldan beri Fransız ve Katolik bir aileden gelen Robert Klein ya da Mr. Klein (Alain Delon oldukça başarılı bu rolde), Nazi zulmünden kaçmaya çalışan Yahudiler'in ellerindeki nadir sanat eserlerini ucuza kapatan fırsatçı bir sanat simsarı rolünde.
Bir sabah kapısında “Robert Klein” adına gönderilmiş bir Yahudi gazetesi bulunca bir daha hayatı asla eskisi gibi olmuyor. O ana dek sadece zor durumdaki Yahudiler'in ellerindeki eserleri yok pahasına kapatmaktan başka bir şeyi düşünmeyen, alışveriş aşamasında muhatap olduğu Yahudiler'in karşı karşıya kaldıkları duruma son derece kayıtsız olan, sadece ve sadece kendi lüks hayatını gözeten Mr. Klein, aynı isimli bir Yahudi ile karıştırılınca bu adamı merak etmekten ve peşinde iz sürmekten kendini alıkoyamıyor. Elbette bir de Yahudi olmadığını, isim benzerliği sebebiyle Yahudi bir gazeteye abone edilmiş olduğunu kanıtlaması gerekiyor.
Bir Kafka romanından çıkıp gelmişçesine, Vichy dönemi polisleri arasında, Paris ve Strazburg sokaklarında arz-ı endam eden Mr. Klein’la beraber hayli gerilimli dakikalar geçiriyorum film süresince. Mr. Klein kaçınılmaz sona doğru sürüklenirken, içimde tarif edilemez bir rahatsızlıkla bir süre kalakalıyorum oturduğum yerde.

Ey kader! Söyle bakalım; başımıza gelen misin, yoksa zorla arayıp bulduğumuz musun?