31 Ocak 2014 Cuma

Darezhan Omirbayev’in İlk Filmleri

Fransız sinema eleştirmeni Jean-Michel Frodon, 1992’de Le Monde gazetesindeki yazısında, Kazak yönetmen Darezhan Omirbayev (Дарежан Омiрбаев) için “34 yaşındaki bu yönetmen yeni bir evren icat etmiştir.” cümlesini yazmış. 1992 yılı, Darezhan Omirbayev'in yazıp yönettiği ilk uzun metrajlı filmi olan Kaïrat / Kayrat ile uluslararası olarak tanındığı yıl olmuş. Yönetmenin Dostoyevski’nin ``Suç ve Ceza´´ romanından uyarladığı Student / Öğrenci filmi, geçen yıl 32. İstanbul Film Festivali’nde yarışan filmlerden biriydi. Geçtiğimiz yıl kendisiyle yapılmış şu söyleşisinde okuduğuma göre, yönetmen, ilk filmi Kaïrat / Kayrat ile 1992 yılındaki Film Festivali kapsamında da İstanbul’da bulunmuş.
Darezhan Omirbayev’in siyah – beyaz Kaïrat / Kayrat filmi ve bu filminin ardından 1995’de çektiği Kardiogramma / Kardiyogram filmlerini birbiri ardına izleyerek yeni bir evren icat eden, kendine has sinema dilini daha ilk filmlerinden itibaren oluşturmuş olan Darezhan Omirbayev’in sineması ile geç de olsa tanışmış olduğum için çok memnunum. Hoş bir biçimde Kardiogramma / Kardiyogram filminin içinden ilk filmi Kaïrat / Kayrat’ı bir sözcükle de olsa geçirmiş yönetmen. Ayrıca, Kardiogramma / Kardiyogram filminin içinden her zaman rahatlıkla ayırt edebileceğiniz Godfather / Baba filminin Nina Rota'ya ait olan muhteşem ana tema müziği de geçiyor.

Darezhan Omirbayev’in filmlerini izleyince, kültür emperyalizminin ne kadar ürkütücü olduğunu görebiliyorsunuz. Kültür sömürgeciliği oldukça sinsi, sessiz ama gayet sistematik bir biçimde hedeflerine ulaştırıyor güçlü olanı. Uyanık olmak gerek, her daim!