14 Ağustos 2012 Salı

Biruma no tategoto

Kon Ichikawa’nın siyah-beyaz, 1956 yapımı Biruma no tategoto / The Burmese Harp / Burma Arpı filmi, II. Dünya Savaşı’ndan kısa bir süre sonra yapılmış, Japonya’nın en dokunaklı savaş karşıtı filmlerinden biri. Michio Takeyama’nın romanından uyarlanan film, 1943 yazında Burma’da başlar. Japon ordusu Pasifik Cephesi’nde saldırdığı ülkelerden Burma’da ciddi bir İngiliz savunmasıyla karşılaşır. Bir Japon birliği Burma ormanlarında kaçmaya çalışırken, komutanlarının yönlendirmesiyle moral toplamak için şarkılar söylerler. Mizushima adında bir asker kendi kendine Burma Arpı (Burma dilinde “saung” denilen Burma Arpı için bildiğimiz arpın daha kısasını ve daha kolay taşınabilir olanını düşünün.) çalmayı öğrenmiştir ve arkadaşlarına şarkı söylerken ezgileriyle eşlik eder.Burma ArpıAskerlerin kaçma teşebbüsleri planladıkları gibi gitmez, Mudon esir kampına gönderilmek üzere İngilizler tarafından yakalanırlar. İngiliz komutan, çok yakındaki dağlık bölgede başka bir Japon birliğini teslim olmaya ikna etmek üzere aralarından bir Japon askerini göndermelerini isteyince, Mizushima gönüllü olur. Dağdaki arkadaşlarını ikna edecek daha sonra da Mudon esir kampına kendi imkanlarıyla ulaşıp arkadaşlarının arasında katılacaktır. Dağdaki Japon birliği teslim olmak yerine, ölümüne savaşmayı tercih eder. Ağır İngiliz saldırısında Mizushima dışındaki tüm Japon askerleri ölür. Mizushima’nın Mudon kampına götürülen kendi birliğindeki arkadaşlarına kavuşma yolunda karşılaştığı çürümeye terkedilmiş korkunç haldeki Japon askerlerinin cesetleri tüm bakış açısını değiştirecek, büründüğü Budist rahip giysileri içinde kendisine farklı bir misyon edinecektir.
Pasifik cephesi’nde yayılmacı bir politikaya kapılan Japonya, II. Dünya savaşı’nın bedelini en ağır ödeyen ülkelerden biri. Kon Ichikawa’nın Biruma no tategoto / The Burmese Harp / Burma Arpı, savaş sonrasında savaşın anlamsızlığını bir asker üzerinden aktaran en anlamlı yanıt.
Filmde Japon askerlerinin söylediği 150 yıllık “Home, Sweet Home / Evim, Güzel Evim” şarkısının Japonca versiyonunun adı “Hanyuu no Yado"’ imiş ve şuradan öğrendiğim üzere çamurdan yapılmış ev anlamına geliyormuş.