9 Ocak 2015 Cuma

Shampoo

Yönetmen Hal Ashby'nin filmleriyle ilk tanışmam 1980'li yılların hemen başlarındaydı. Coming Home / Eve Dönüş filmini izlediğimde henüz lisedeydim. Sonra Jerzy Kosinski'nin romanından uyarlanan ve bence en iyi çalışması olan, Peter Sellers'in muhteşem oyunculuğuyla da belleğime yerleşen 1979 yapımı Being There / Merhaba Dünya (nedense bu adla yer almış ülkemizde) filmini izledim. Sanırım dün akşam izlediğimiz 1975 yapımı Shampoo / Sosyete Kuaförü (bu ad uygun bulunmuş ülkemizde) filminden önce yönetmenin bir de 1971 yapımı Harold and Maude / Harold ve Maude filmini izlemiş olmalıyım diye düşünüyorum. Kabahat bende elbet, günceme en azından salt filmin adını bile not düşmüş olsaydım, şimdi izledim mi izlemedim diye şüpheye düşmeyecektim ! Bazen böyle oluyor, çok önceden izlenmiş bile olsalar, bazı yönetmenler ve filmler günceme yazılmak için sessizce sıralarını bekliyorlar.
Hal Asbhy'nin 1975'te çektiği Shampoo / Sosyete Kuaförü filmi, Richard Nixon'un Amerikan Başkanı seçildiği 5 Kasım 1968 gününden önceki gece başlayıp ertesi gününde sona eriyor. Filmin vizyona giriş tarihi ise hemen Watergate skandalının peşisıra... Richard Nixon 8 Ağustos 1974'te istifasını televizyon konuşmasında yapıyor ve film ilk olarak Şubat 1975'te New York'ta vizyona giriyor.
Ön planda başarılı saç tasarımlarıyla kadınların gözdesi olan hatta senarist Robert Towne'nin "güzel bir kümesteki horoz" tanımlamasını yaptığı kuaför George Roundy (filmin senaryosuna da katkıda bulunan ve yapımcılarından biri olan karizmatik Warren Beatty bu rolde) karakteri üzerinden girift ilişkiler yumağını seyreder görünüyoruz ama arka planda dönemin güzel şarkıları eşliğinde seçimlerle ilgili, özellikle Nixon'a yönelik yorumları, daha sonradan olacakları bildiğimizden gülümseyerek izliyoruz.
Ana karakter George Roundy için kimden esinlenildiğine dair iki farklı görüş var. İlk görüşe göre pek çok kuaförün bir bileşkesi George Roundy karakteri ki bu pek çok kuaför arasında, hayatı hayli trajik biçimde Charles Manson çetesi tarafından sonlandırılan ünlü saç tasarımcısı Jay Sebring ile filmin yapımcılarından biri olup aynı zamanda eski bir kuaför olan Jon Peters da var. Ana karakter George Roundy'nin kimi anlattığı hususu ile ilgili diğer görüş ise doğrudan Peter Biskind'in "How Warren Beatty Seduced America? / Warren Beatty Amerika'yı Nasıl Baştan Çıkardı?" adlı kitabında yazılmış. Warren Beatty'nin bir nevi biyografisi olan bu kitapta yazıldığı üzere, senarist Robert Towne bu karakteri yaratırken tamamiyle ünlü Beverly Hills saç tasarımcısı Gene Shacove'dan esinlenmiş.
Film, ünlü oyuncuların bir resmi geçidi gibi diyebilirim. Warren Beatty'nin dışında Julie Christie, Goldie Hawn, Lee Grant ve Jack Warden, filmin diğer dört yardımcı karakterinde rollerinin hakkını fazlasıyla veriyorlar. Hatta Lee Grant aynı yıl "En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu" Oscar ödülünü de almış bu filmdeki rolüyle. Bu arada hemen iki yıl sonra Star Wars / Yıldız Savaşları filminin Princess Leia'sı olarak kalbimizi fethedecek Carrie Fisher'in da ilk filmi olduğunu belirteyim Shampoo / Sosyete Kuaförü filminin.
Filmin müzikleri Paul Simon'a ait ve tek kelimeyle kusursuz... Jefferson Airplane, The Beatles, Jimi Hendrix'ten parçalar ve daha başka pek çok dönem şarkısı, film boyunca kulaklarımızı şenlendirdi diyebilirim.
İzlediğim ama bir türlü günceme not etmediğim onca film arasından hemen dün gece izleyip de yazdığım Shampoo / Sosyete Kuaförü filminin, bu şansını tamamen Warren Beatty'nin senaryosuna katkıda bulunduğu, yönettiği ve oynadığı Reds / Kızıllar filmine borçlu olduğunu da belirtmeden geçemeyeceğimi söyleyerek noktalıyorum bugünün bu film üzerine olan notlarını! Warren Beatty'nin, 1975 yılının Shampoo filmindeki çapkın sosyete kuaföründen 1981 yılındaki Reds / Kızıllar filminde Rus Devrimi'ne karışmış Amerikalı radikal gazeteciye dönüşmesi ayrı bir keyif!