10 Şubat 2015 Salı

L'amore

Yönetmen Roberto Rossellini ve oyuncu Anna Magnani'yi hem mesleki hem de birliktelik açısından bir araya getiren film, Rossellini'nin 1944 yılının Nazi işgali altındaki Roma’sında, bir avuç direnişçinin faşizme karşı verdiği mücadeleyi anlatan 1945 yapımı Roma, città aperta / Rome, Open City / Roma, Açık Şehir filmidir. "İtalyan Yeni Gerçekçilik Akımı"´nın ilk örneği olan bu film hem Rossellini'ye hem de Magnani'ye uluslararası ün kazandırır. Roberto Rossellini’nin “Savaş Üçlemesi”nin ilk filmi olan Roma, città aperta / Rome, Open City / Roma, Açık Şehir (1945) filmini, 1946 yapımı Paisà / Paisan / Hemşeri ile 1948 yapımı Germania anno zero / Deutschland im Jahre Null / Almanya, Sıfır Yılı filmleri izler.
Roberto Rossellini, “Savaş Üçlemesi”nin son halkası olan Germania anno zero / Deutschland im Jahre Null / Almanya, Sıfır Yılı filmini çekerken ayrıca sevgilisi 'Anna Magnani'nin sanatına bir saygı olarak gerçekleştirdiğini' belirttiği, içinde iki ayrı öykünün yer aldığı L'amore / Love / Aşk filmini tamamlayacaktır.
L'amore / Love / Aşk filmindeki ilk öykü Jean Cocteau'nun La voix humaine / Una voce umana / Bir İnsan Sesi adlı oyunundan, ikinci öykü ise Federico Fellini'nin Il miracolo / The Miracle / Mucize adlı öyküsünden uyarlanmıştır.
Federico Fellini, L'amore / Love / Aşk filmine öyküsünü vermekle kalmamış, İtalya'nın Amalfi kıyılarında geçen bu bölümde Anna Magnani'nin karşılaştığı, aylak aylak dolaşan ve rolü boyunca hiç konuşmayan serseriyi de canlandırmıştır.
L'amore / Love / Aşk filminin ilk öyküsünde, ilgisiz sevgilisi ile telefonda konuşan kadın karakterini canlandırır Anna Magnani. Terkedilmiş sevgilinin depresif hallerini yansıtırken tek kelimeyle muhteşemdir. İkinci öyküde ise Amalfi kıyılarının tepelerindeki bir köyde yaşayan, keçileri otlatırken rastladığı ve Hazreti Yusuf olduğuna inandığı serseri tarafından hamile bırakılan saf Nannina (kısaca Nanni) karakterindedir. Tanrı'nın oğlunu taşıdığını düşünen Nanni, Meryem Ana olduğuna kanaat getirmiştir. Hamileliği sebebiyle köylülerin alaylı, acımasız konuşmalarına maruz kalan, itilip kakılan yarım akıllı Nanni'nin gözlerindeki çaresizlik ve dehşet ekrandan yansırken insanlık kavramı da sorgulanmaktadır.

Filmin çekimleri tamamlandığında hem L'amore / Love / Aşk hem de Germania anno zero / Deutschland im Jahre Null / Almanya, Sıfır Yılı filmlerinin prodüksiyon kısımlarını tamamlamak için kısa süreliğine İtalya'dan ayrılan Roberto Rossellini, Ingrid Bergman'dan hayatını değiştirecek bir mektup alacaktır. O sıralar Rossellini yine Anna Magnani'yi oynatmayı düşündüğü yeni bir senaryo için çalışmaktadır. Ingrid Bergman'dan gelen mektupla senaryoyu Ingrid Bergman için yeniden yazacak ve Stromboli filminin başrolünü Ingrid Bergman'a verecektir. Klişe olacak ama Anna Magnani sadece başrolü değil aynı zamanda sevgilisi Roberto Rossellini'yi de kaptıracaktır Ingrid Bergman'a. Stromboli filminin çekimlerinde Roberto Rossellini ve Ingrid Bergman birbirlerine aşık olacaklar, üstelik filmin çekimlerinde Bergman hamile kalacak ve Rossellini Anna Magnani'yi terk edecektir. (Hemen belirteyim, tüm bunlar olup biterken Roberto Rossellini aynı vakitte Marcella De Marquis ile de evlidir.)
Roberto Rossellini tarafından bu şekilde terk edilmek Anna Magnani'yi üzüp öfkelendirirken, sinema kariyerinde de hayli hırslandırmış olmalı diye düşünüyorum. Öyle ki, biribirinden ünlü yönetmenlerle çok iyi filmlere imza atacak ve 1956'da Daniel Mann'ın yönettiği La rosa tatuata / The Rose Tattoo / Kırmızı Gül filmiyle Oscar kazanan ilk İtalyan oyuncu olacaktır. Daha önce günceme konuk olan, Anna Magnani'nin en sevdiğim filmlerinden birisinin de Pier Paolo Pasolini'nin 1962 yapımı Mamma Roma filmi olduğunu söyleyerek noktalamak istiyorum bugünkü izlenimlerimi.
Bu arada, Anna Magnani ve Roberto Rossellini aşkının, adı L'amore / Love / Aşk olan bir filmden sonra sonlanması da ayrı bir ironi olsa gerek!