Nümismat olmaya çalışan, şimdilik koleksiyonerlikle yetinen sevgili(m) kocamsa, İstanbul'da, Boğaz'ın en güzel yerlerinden olan Yeniköy'de, 6.yaşına basışını, Harekat'ın ilerleyen saatlerinde hava hücumlarına karşı bir önlem olarak şehirlerde uygulanan bir karar nedeniyle, 1974'te karartma altında kutlamış... (Bu arada ben karartma gecelerini "Serhat Şehri" Edirne'de Meriç Nehri'nin kıyısında geçirmekteydim !) Karartmada gece ışık sızmasın diye pencereler koyu renkli kağıtlarla kaplanır ve perdeler çekilirdi. Bu seneki kutlamasını da ben karartabilirim sevgili(m) kocamın :-)
- Bu konuda ayrıca şuralara bkz.:
- 1.Bağlantı
- 2.Bağlantı
- 3.Bağlantı
- 4.Bağlantı
Şimdi, kısaca bu günün anlam ve önemine binaen çıkartılmış bir madalyonu tanıtacağım: Madalyonumuz gümüş ve Barış Harekatı'nın 10.Yıldönümü için yapılmış. Bir yüzünde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kısaltması olan K.K.T.C. ve bir barış güvercini soyutlaması mevcut. Barış ve Özgürlük Bayramı madalyonu olarak anılıyor. Dijital tartıda ağırlığı 23,09 gram çıkan bu madalyonun, dijital kumpas ile yapılan ölçümünde çapının 20,63 mm. ve ortalama kalınlığının da 2,38 mm. olduğunu sevgili(m) kocam ölçmüş!
Uzman ve saygıdeğer nümismat Güvendik Fişekçioğlu'nun kataloğunda bu madalyonun üretim adedi belirtilmemiş. Ancak 2010 kataloğunda, çil olanının 175 TL ettiği belirtiliyor. Bizdeki madalyonsa maalesef çil değil. Çok temiz-çil altı aralığında bir kondisyonda muhtemelen ve tahmini olarak şu anki değerinin 50-60 TL olması gerekirmiş... Madalyonun diğer yüzünde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yazısı iç çepere doğru dairesel olarak yazılmış. Yukarı yönlü Ay-Yıldız altında 1983 tarihi var. Bu tarihin, K.K.T.C.'nin, Kıbrıs Türk Federe Devleti Meclisi tarafından 15 Kasım 1983'te ilan edilmiş olması nedeniyle konulduğu aşikar. Hemen altında bir kalkan üzerinde bu kez soyutlanmamış bir güvercin figürü mevcut. O da, diğer yüzdeki soyut güvercin gibi, gagasında zeytin dalı tutmakta, yani bir barış güvercini.
1984 yapımı bu madalyonun, belki maddi değeri düşük ama bana göre manevi değeri büyük!Harekat'ın ve sonraki gelişmelerin kronolojik özetini yazmazsam olmaz: 5 Temmuz 1974'te Türkiye, Yunanistan ve İngiltere Dışişleri bakanları I. Cenevre Konferansı çalışmalarına başladı. 30 Temmuz'da sona eren konferansta, Türk tarafının istekleri doğrultusunda: "Kıbrıs'ta bir güvenlik bölgesinin kurulması, Rum ve Yunan işgalindeki Türk bölgelerin derhal boşaltılması, esir durumda olan asker ve sivillerin mübâdele edilmeleri veya serbest bırakılmaları, barışın sağlanması ile birlikte anayasaya uygun bir hükümetin yeniden kurulmasının temini, Kıbrıs Cumhuriyeti'nde Kıbrıs Türk Toplumu ile Kıbrıs Rum Toplumu olmak üzere iki otonom idarenin mevcudiyeti" kabul ve ilan edildi. Hemen akabinde Türk Başbakanı rahmetli Bülent Ecevit, adada gelişmelerin kötüye gitmesi yüzünden, diplomatik görüşmeler yapmak üzere Londra'ya gitti. 20 Temmuz 1974'e gelindiğinde günün erken saatlerinde, Türk Ordusu'nun Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Kıbrıs'a havadan indirdirme ve denizden çıkarma yapmaya başladı. Acil olarak toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi, Hükümete genel savaş açma yetkisi verdi. Türk kuvvetleri 22 Temmuz'da Girne'yi ele geçirdi. Türk paraşütçüleri Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'nın Türk kesimine indi. Yunan birliklerinin Ada’da garantör olarak bulunan Türk birliğine saldırması ise, çarpışmaların Kıbrıs geneline yayılmasına neden oldu. 22 Temmuz akşamı Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'nin ateşkes kararını kabul etti. Türk müdahalesi sonucu Yunanistan'daki cunta idaresi ve Kıbrıs Nikos Sampson Hükümeti de yıkılmıştır. Ancak 8 Ağustos'ta II. Cenevre Konferansı'nın yapılmakta olduğu zamanda Türk tarafınca "iyi niyet jesti" olarak Limasol ve Larnaka civarında bir miktar köyü boşaltmış olmalarına rağmen, Rum oluşumu Milli Muhafız Alayı ve çetesi EOKA-B işgal ettikleri yerleri tahliye etmedikleri gibi ellerindeki esirleri de serbest bırakmamışlardır. Türkiye, Rum-Yunan hükümetleriyle anlaşmanın mümkün olmadığı kararına vararak 14 Ağustos'ta başlayıp 16 Ağustos'ta sona eren üç günlük II. Barış Harekatı'nı gerçekleştirdi. Harekat neticesinde bir taraftan Magosa'ya diğer taraftan Lefke'ye varılarak Türk tarafının sınırları çizildi... Bugünkü Kıbrıs'ın temel yapısı oluştu ve 15 Kasım 1983'te de Kıbrıs Türk Federe Devleti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti haline dönüştü.
